Otton Grosser

Wojsko i służby mundurowe

Otton Grosser, urodzony 1 listopada 1883 roku w Nowym Sączu, to postać niezwykle interesująca w polskiej historii. Jego życie zakończyło się 12 lutego 1943 roku w pobliżu Stefanowa. Był nie tylko utalentowanym urzędnikiem, ale i podpułkownikiem saperów Wojska Polskiego.

W swojej karierze zawodowej Grosser pełnił funkcje w Kolejach Państwowych, gdzie miał okazję przyczynić się do rozwoju infrastruktury kolejowej w Polsce. Jego praca była znacząca dla ówczesnych osiągnięć w dziedzinie transportu kolejowego.

Życiorys

Otton Grosser miał pochodzenie żydowskie. Jako pracownik C. K. Dyrekcji Kolei Północnej w Wiedniu rozpoczął swoją karierę zawodową już około 1909 roku, pełniąc funkcję aspiranta na stacji w Krzeszowicach. Następnie, od około 1910 roku, był zatrudniony jako aspirant w Oświęcimiu, a w kolejnych latach, tj. od 1910 roku, pracował jako asystent na stacji w Krakowie.

Po zakończeniu I wojny światowej i po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Grosser wstąpił do Wojska Polskiego. Z dniem 19 sierpnia 1920 roku został zatwierdzony w stopniu kapitana w piechocie, w zbiorze oficerów byłej armii austro-węgierskiej. W tym czasie służył w Oddziale IV Sztabu Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. Dnia 1 czerwca 1921 roku, nadal w Oddziale IV Sztabu MSWojsk., był oficerem przypisanym do 4 pułku Strzelców Podhalańskich. Jack 3 maja 1922 roku przeszedł proces weryfikacji, uzyskując stopień majora z datą starszeństwa od 1 czerwca 1919 roku, zajmując 398. lokatę w korpusie oficerów piechoty.

Wkrótce po tym, Grosser został przeniesiony do korpusu oficerów kolejowych. W latach 1923–1924 pełnił funkcję wojskowego komisarza kolejowego w Oddziale IV Sztabu Generalnego w Warszawie, pozostając jednocześnie oficerem nadetatowym 2 pułku wojsk kolejowych w Jabłonnie, który w dniu 1 października 1924 roku został przemianowany na 2 Pułk Saperów Kolejowych. Dnia 12 kwietnia 1927 roku awansował na podpułkownika z datą starszeństwa od 1 stycznia 1927 roku, zajmując 4. lokatę w korpusie oficerów saperów kolejowych. W roku 1928 był delegatem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego przy Ministerstwie Komunikacji, wciąż będąc przydzielonym do 2 pułku saperów kolejowych. Dnia 4 grudnia 1928 roku przeszedł z korpusu oficerów saperów kolejowych do korpusu oficerów inżynierii i saperów, zachowując dotychczasowe stanowisko. Na mocy decyzji z 31 stycznia 1930 roku został przeniesiony do rezerwy oraz równocześnie do 2 batalionu mostów kolejowych w Jabłonnie.

W 1934 roku, jako podpułkownik w rezerwie, został przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr I, gdzie pełnił rolę oficer reklamowanego na okres 12 miesięcy i pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Grosser kontynuował swoją karierę jako pracownik Kolei Państwowych, gdzie został mianowany na wicedyrektora Okręgowej Dyrekcji Kolei Państwowych w Katowicach. W lipcu 1933 roku, po odejściu inż. Stanisława Łaguny, objął obowiązki dyrektora. W marcu 1936 roku awansował na dyrektora Okręgowej Dyrekcji Kolei Państwowych we Lwowie, a także zastąpił S. Łagunę.

Na początku 1938 roku Grosser został mianowany przez Ministra Komunikacji płk. Juliusza Ulrycha przedstawicielem lotnictwa do Państwowej Rady Sportu Lotniczego. W dniu 16 kwietnia 1936 roku1 został wybrany prezesem zarządu Lwowskiego Okręgu Wojewódzkiego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej oraz był prezesem Aeroklubu Lwowskiego. Podczas organizacji Krajowej Wystawy Lotniczej we Lwowie w 1938 roku również odgrywał istotną rolę. Pod koniec tego samego roku objął stanowisko dyrektora Warszawskiej Dyrekcji Kolejowej. Mimo to, opuścił posadę dyrektora PKP we Lwowie latem 1939 roku, przeprowadzając się do Warszawy, gdzie otrzymał nominację na dyrektora. W 1939 roku objął kierownictwo Wojennej Dyrekcji Kolejowej.

Po wybuchu II wojny światowej oraz w trakcie niemieckiej okupacji, Grosser zaangażował się w działalność konspiracyjną, stając się oficerem Armii Krajowej. W 1942 roku pełnił funkcję szefa Biura Wojskowego Komunikacji Komendy Głównej AK. Niestety, został aresztowany przez Niemców i rozstrzelany 12 lutego 1943 roku podczas egzekucji w Lasach Chojnowskich.

Warto zaznaczyć, że był on drugim mężem znanej aktorki Ireny Solskiej.

Ordery i odznaczenia

Otton Grosser był osobą, która została odznaczona za swoje zasługi w różnorodnych dziedzinach życia publicznego. Poniżej przedstawiamy jego najważniejsze odznaczenia i nagrody.

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 9 listopada 1932 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany w 1938 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, odznaczony 28 lutego 1925 roku,
  • Złota Odznaka Honorowa Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej I stopnia.

Przypisy

  1. Otton Grosser. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 30.03.2021 r.]
  2. Rafał Dmowski: Funkcjonowanie Kolei na południowym Podlasiu w przededniu wojny i jej rola w Kampanii Wrześniowo-Październikowej 1939 roku na przykładzie Siedleckiego Węzła Kolejowego (Zarys problematyki), [w:] Kazimierza Pindel (red.): Podlasie w działaniach wojennych we wrześniu 1939 roku, Instytut Historii Akademii Podlaskiej Siedlce 2003, s. 197-230.
  3. Dyr. PKP Otto Grosser wyjeżdża do Warszawy. „Gazeta Lwowska”. Nr 288, s. 3, 28.12.1938 r.
  4. Odznaczenia z okazji XV-lecia L. O. P. P.. „Wschód”. Nr 99, s. 6, 09.10.1938 r.
  5. a b c d Wspaniała rewia rozwoju lotnictwa polskiego. Otton Grosser. „Wschód”. Nr 86, s. 5, 10.06.1938 r.
  6. Nominacja dyr. Grossera. „Gazeta Lwowska”. Nr 28, s. 2, 06.02.1938 r.
  7. Kronika miejska. Pożegnanie dyr. inż. Łaguny. „Gazeta Lwowska”. Nr 54, s. 2, 06.03.1936 r.
  8. Komunikaty. Nowy zarząd Lwowskiego Okręgu Wojewódzkiego LOPP. „Gazeta Lwowska”. Nr 91, s. 2, 22.04.1936 r.
  9. Zmiany na kierowniczych stanowiskach kolejowych. „Codzienna Gazeta Handlowa”. Nr 167, s. 1, 25.07.1933 r.
  10. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 163, 815.
  11. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 29.01.1930 r., s. 32.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 3 z 29.01.1929 r., s. 11.
  13. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 635.
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 20.04.1927 r., s. 118.
  15. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 11, 899, 905.
  16. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 11, 984, 993.
  17. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 08.06.1922 r., s. 32.
  18. Spis oficerów służących czynnie w dniu 01.06.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24.09.1921 r., s. 233, 640.
  19. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 32 z 25.08.1920 r., poz. 789.
  20. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 382.
  21. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 380.
  22. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 887.
  23. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 896.
  24. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 822.
  25. Stanisław Salmonowicz: Sprawa Kurcyusza. Przyczynek do dziejów Komendy Głównej ZWZ-AK, Dzieje Najnowsze, Rocznik XXIX — 1997, s. 145.

Oceń: Otton Grosser

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:20