Mieczysław Wyszkowski

---

Życiorys

Mieczysław Wyszkowski przyszedł na świat 9 grudnia 1918 roku w Nowym Sączu, w rodzinie Władysława oraz Marii Nałęcz-Koczanowicz. Swoją edukację rozpoczął w szkole powszechnej, którą ukończył w 1931 roku w Chełmży, a naukę kontynuował w Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1935 roku uczestniczył w szkoleniu szybowcowym w Fordonie, podczas którego zdobył uprawnienia pilota szybowcowego kategorii A i B. W kolejnym roku, 1936, zakończył kurs pilotażu samolotów silnikowych w ramach Przysposobienia Wojskowo-Lotniczego i latał w Aeroklubie Pomorskim w Toruniu.

Po zdaniu matury w 1938 roku ukończył Dywizyjny Kurs Podchorążych Rezerwy 19 Dywizji Piechoty przy 77 pułku piechoty w Lidzie. Wkrótce po tym przyjęto go do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Niestety, wybuch drugiej wojny światowej uniemożliwił mu uzyskanie promocji na oficera. W czasie kampanii wrześniowej nie brał udziału w walkach; został ewakuowany wraz z około 150 podchorążymi. W dniu 19 września 1939 roku przekroczył granicę Rumunii i tam został internowany. Wkrótce jednak udało mu się opuścić oboz internowania, a poprzez Jugosławię i Grecję dotarł do Francji, gdzie 23 października 1939 roku przybył do Marsylii.

W dniu 1 marca 1940 roku rozpoczął szkolenie lotnicze w ośrodku szkoleniowym Base Aerienne No 103 w Châteauroux. 22 maja tego samego roku dołączył do patrolu, który bronił bazy, lecz nie uczestniczył w żadnych lotach bojowych. 17 czerwca został ewakuowany do Bordeaux, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie dotarł 27 czerwca. Otrzymał numer służbowy RAF 783670 oraz polski numer P-1584. Na początku odbył kurs na stacji RAF Weeton, a w październiku 1940 przeszedł kolejne szkolenie w 15 Elementary Flying Training School (EFTS) w Carlisle. 15 stycznia 1941 roku dołączył do 25 (Polish) Elementary Flying School (PEFS) w Hucknall.

Następnie został przydzielony jako pilot do szkoły strzelców 1 Air Gunners School (AGS) w Manby, skąd przekazano go do 58 Operational Training Unit (OTU) w Grangemouth. 26 sierpnia 1941 otrzymał przydział do dywizjonu 303, a już 18 września przeszedł do dywizjonu 306, by 23 września 1941 roku trafić do dywizjonu 316. W okresie swojej służby w tym dywizjonie zgłosił zestrzelenie trzech samolotów na pewno oraz jednego prawdopodobnie. 15 sierpnia 1942 roku został przeniesiony do dywizjonu 306, gdzie 1 września awansował na porucznika. 20 listopada 1942 roku objął stanowisko oficera taktycznego w brytyjskim 195 dywizjonie.

W styczniu 1943 zgłosił się do walk w Afryce w ramach Polskiego Zespołu Myśliwskiego. W czasie tych zmagań zgłosił prawdopodobne zestrzelenie jednego samolotu nieprzyjacielskiego. Niestety, 18 kwietnia 1943 roku został ranny; najpierw trafił do niewoli po trafieniu przez artylerię przeciwlotniczą, a następnie został zestrzelony przez pilota z 7./JG 53, Uffz. Georga Amona. Po hospitalizacji w Neapolu, trafił do Dulag Luft pod Frankfurtem, a później do Stalag Luft III w Żaganiu. Wkrótce, w obawie przed zbliżającym się frontem wschodnim, przeniesiono go do Tychowa, a następnie ewakuowano w głąb Niemiec.

Wkrótce oboz, w którym przebywał, został wyzwolony przez oddziały Armii Czerwonej w maju 1945. Po powrocie do Anglii, przydzielono go najpierw do dywizjonu 309, a później do dywizjonu 315. Po rozwiązaniu Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, kontynuował swoją karierę w Royal Air Force. Przeszedł przeszkolenie na pilotów rozprowadzających (ferry pilot) oraz oblatywaczy (test pilot), a także pracował jako pilot specjalny, obsługując samoloty przewożące VIP-ów. Miał również uprawnienia do pilotowania samolotów wielosilnikowych oraz odrzutowych.

Swoją służbę w RAF zakończył w 1949 roku i powrócił do rodzinnej Polski. Pracował początkowo jako pilot w PLL LOT, jednak został zwolniony. Do latania powrócił w 1956 roku, ponownie zyskując zatrudnienie w LOT. Jako weteran PSZ był w latach 1950–1971 monitorowany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego oraz Służbę Bezpieczeństwa PRL. Archiwalne materiały związane z tym okresem są dostępne w Instytucie Pamięci Narodowej pod sygnaturą IPN BU 0423/2512. Niestety, po długotrwałej chorobie zmarł 28 maja 1976 roku w Warszawie. W 2018 roku w Korzennej odsłonięty został pomnik upamiętniający jego pamięć jako pilota.

Zwycięstwa powietrzne

Na liście Bajana Mieczysław Wyszkowski zajmuje zaszczytne 68. miejsce z trzema pewnymi zestrzeleniami, dwoma prawdopodobnymi oraz jednym uszkodzeniem samolotu.

Poniżej przedstawiono chronologiczny spis jego zwycięskich potyczek powietrznych:

Zestrzelenia pewne:

• Bf-109 – 13 marca 1942,
• Bf-109 – 10 kwietnia 1942,
• Fw-190 – 25 kwietnia 1942.

Zestrzelenia prawdopodobne:

• Fw-190 – 3 czerwca 1942,
• Bf-109 – 6 kwietnia 1943.

Uszkodzenia:

• Fw-190 – 25 kwietnia 1942.

Ordery i odznaczenia

Wśród licznych zaszczytów, jakie otrzymał Mieczysław Wyszkowski, znajdują się następujące odznaczenia:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 11569,
• Krzyż Walecznych przyznany czterokrotnie,
• Medal Lotniczy, który zdobył dwukrotnie,
• Polowy Znak Pilota,
• Odznaka za Rany i Kontuzje,
• brytyjski Distinguished Flying Cross.

Książki autorstwa Mieczysława Wyszkowskiego

Mieczysław Wyszkowski pozostawił po sobie niezwykle cenny dorobek literacki, który obejmuje szereg publikacji związanych z różnorodnymi tematami. Oto wybór jego książek:

• Polskie skrzydła nad Anglią, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1957; wydanie 2009, ZP Grupa, Warszawa, ISBN 978-83-61529-51-4,
• Pod obcym niebem, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa 1970, OCoLC 839158526,
• Ostatni lot, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa 1970, OCoLC 169865849,
• Nie wszyscy szczęśliwie wracają do bazy.

Warto zwrócić uwagę na ich znaczenie oraz wkład w literaturę polską.

---

Oceń: Mieczysław Wyszkowski

---