Tadeusz Szczepanek to postać, której życie i praca mają znaczące miejsce w historii polskiej kultury. Urodził się 22 sierpnia 1930 roku w Nowym Sączu, a zmarł 12 września 1996 roku w Zakopanem. Był polonistą, etnografem oraz muzealnikiem, a jego wkład w rozwój tych dziedzin jest nieoceniony.
W latach 1966–1973 pełnił funkcję dyrektora Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, gdzie przyczynił się do popularyzacji lokalnej historii i kultury. Następnie, od 1976 do 1991 roku, zarządzał Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, kontynuując swoje zaangażowanie w ochronę dziedzictwa kulturowego regionu Tatr.
W swojej karierze Szczepanek łączył pasję do nauki z praktyczną pracą, co uczyniło go cenionym ekspertem w swoim zakresie. Jego działalność pozostawiła trwały ślad w polskiej edukacji oraz muzealnictwie.
Życiorys
Tadeusz Szczepanek przyszedł na świat w 1930 roku w Nowym Sączu, w rodzinie o robotniczych korzeniach, jako syn Józefa i Katarzyny Szczepanków. W 1950 roku ukończył z powodzeniem maturę w II Liceum im. B. Chrobrego w Nowym Sączu. Kontynuując swoją edukację, w 1953 roku podjął studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego, które zakończył w 1958 roku, a następnie obronił pracę magisterską w 1962 roku, zdobywając tytuł magistra filologii polskiej.
Karierę zawodową rozpoczął w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu w 1960 roku. Jego znacząca praca została doceniona, gdy w 1966 roku, po śmierci Zbigniewa Borowskiego, został mianowany dyrektorem tego muzeum. Na tym stanowisku pozostawał do 1973 roku, a wiele instytucji oraz mieszkańców regionu wiele mu zawdzięcza. Jego silna więź z lokalnym środowiskiem zahamowała nie tylko rozwój muzeum, ale także przyczyniła się do stworzenia wielu cennych kolekcji, w tym ikon oraz sztuki ludowej.
Tadeusz Szczepanek nawiązał współpracę z muzeami w Warszawie i Krakowie, publikując liczne artykuły oraz opracowania dotyczące zgromadzonych zbiorów. Szczególną uwagę poświęcał sztuce ludowej i naiwnej, w tym zagadnieniom związanym z Nikiforem. Jego zainteresowania w tym zakresie zostały pogłębione poprzez ukończenie trzyletniego Podyplomowego Studiów Etnograficznego na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Pod koniec lat 60. Szczepanek opracował ramy etnograficzne Sądeckiego Parku Etnograficznego. W latach 1973–1975, pełniąc funkcję dyrektora Wydziału Kultury i Sztuki Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie, przyczynił się do otwarcia roku tegoż parku, udostępniając zwiedzającym 24 obiekty.
W 1976 roku Tadeusz Szczepanek został dyrektorem Muzeum Tatrzańskiego im. dr. Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem. Okazał się godnym uczniem swojego poprzednika, Juliusza Zborowskiego, wprowadzając nowatorski program tzw. muzeum rozproszonego, mający na celu ratowanie unikalnych zabytków architektury Podtatrza w ich naturalnym otoczeniu.
W wyniku jego działań muzeum zyskało nowe oddziały, takie jak:
- Muzeum Stylu Zakopiańskiego,
- Zagroda Sołtysów w Jurgowie,
- Zagroda Korkoszów w Czarnej Górze,
- Dwór w Łopusznej.
Był także współtwórcą:
- Galerii Sztuki na Kozińcu w Zakopanem,
- Galerii Władysława Hasiora w Zakopanem.
Wokół Muzeum Tatrzańskiego zdołał zgromadzić wielu wybitnych naukowców z Krakowa, Warszawy oraz innych miast. Od 1972 roku Tadeusz Szczepanek był aktywnym członkiem Międzynarodowej Rady Muzeów ICOM, gdzie działał na rzecz Komitetu Muzeum na Wolnym Powietrzu.
Odznaczenia
Tadeusz Szczepanek otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które podkreślają jego zasługi i zaangażowanie w sferze kultury i działalności społecznej. Oto lista wyróżnień, które zdobył:
- złoty Krzyż Zasługi,
- srebrny Krzyż Zasługi,
- odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
- medal 30-lecia Polski Ludowej,
- laureat nagrody Ministerstwa Kultury i Sztuki I stopnia.
Przypisy
- Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem [online], z-ne.pl [dostęp 24.01.2021 r.]
- Nowinki 2012 [online], www.pinkwart.pl [dostęp 24.01.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Barbara Halska | Anna Antkiewicz | Marian Noga (ekonomista) | Marek Jeżabek | Ignacy Stanisław Fiut | Jan Dominik | Renata Szyguła | Jakub z Nowego Sącza | Władysław Migacz | Zofia Ameisenowa | Zbigniew Ślipek | Aleksandra Świgut | Jerzy Giza | Stefan Golachowski | Raphael Mahler | Marian Pelczar | Berti Ameisen | Włodzimierz Dłubacz | Janina Janiszewska | Kazimierz Adam MiczyńskiOceń: Tadeusz Szczepanek