Monika Drożyńska

---

Życiorys

Monika Drożyńska to artystka, która swoje dzieciństwo spędziła w Gorlicach, a obecnie mieszka w Krakowie. Ukończyła Wydział Grafiki na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie obroniła swoją pracę dyplomową pt. „Blok” pod kierunkiem prof. Zbigniewa Łagockiego oraz dr Marii Luizy Pyrlik w 2004 roku. W chwili obecnej jest doktorantką pod opieką prof. ASP Iwony Demko, kontynuując swoją edukację artystyczną.

Właściwie można powiedzieć, że Monika jest prawdziwą wizjonerką w dziedzinie mody, bowiem razem z Mają Kuczmińską założyła pierwszy polski konceptstor, działający w latach 2004–2010. Jej projekty w ramach Punkt-u stosowały zasady zero waste oraz upcyclingu, demonstrując nowatorskie podejście do tworzenia ubrań z poszanowaniem dla środowiska (2005). Co więcej, jest prekursorką technik hafciarskich oraz wprowadzenia tkanin do przestrzeni publicznej.

Monika aktywnie prowadzi „haft edukacyjny” w środkach transportu, co ma na celu popularyzację czytelnictwa wśród podróżujących. Jako twórczyni, jest również inicjatorką powstania Kolektywu Złote Rączki odpowiedzialnego za „haft okupacyjny”, który polegał na haftowaniu transparentów podczas manifestacji. Jest współzałożycielką (wraz z Agatą Biskup) Towarzystwa Osób Kibicujących Galerii Bunkier Sztuki, w celu zachowania suwerenności tej krakowskiej instytucji sztuki.

Jej twórczość nosi silny ładunek polityczno-społeczny. Haftowanie jest dla niej formą działalności politycznej. Przykładem tego jest projekt „haftu miejskiego”, w ramach którego stworzyła haft „Zimo wypierdalaj”, wywieszony na bilbordach w całej Polsce. Wokół tego przedsięwzięcia wywiązała się społeczna dyskusja, do której dołączył Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski.

Warto również wspomnieć, że działały jej prace zostały ocenzurowane przez Teatr Wielki w Warszawie podczas realizacji opery „Halka” pod kierunkiem Natalii Korczakowskiej. Monika wprowadziła technikę haftu ręcznego na tkaninie do teatru, organizując wydarzenie „Flaga nr 5”. To unikalne przedsięwzięcie stało się nie tylko spektaklem, ale również warsztatem haftu.

Realizacja ta została nagrodzona jako jeden z najlepszych projektów II edycji programu „Placówka”, organizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie. Profesor Dariusz Kosiński z Katedry Performatyki Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego podkreślił, że Drożyńska niemalże zrewolucjonizowała konwencje teatralne, burząc sztywne oczekiwania związane z „dawaniem przedstawienia”, czy z performansem oraz sztuką uczestniczącą. Jak zauważa dr Monika Kwaśniewska w swym tekście o „Fladze nr 5″, to zaawansowane podejście do haftu ma potencjał zmiany sposobu postrzegania sztuki.

W ciągu swojej kariery Monika brała udział w licznych wystawach w kraju oraz za granicą. Współpracowała z Galerią Biuro Wystaw/Fundacją Polskiej Sztuki Nowoczesnej. Jest także założycielką Szkoły Hafciarskiej dla osób zainteresowanych, nazwanej Złote Rączki.

Wybrane wystawy

Monika Drożyńska, znana polska artystka, w swojej karierze brała udział w licznych wystawach. Oto niektóre z nich:

• Secondary Archive, Manifesta 14, Prisztina, Kosowo (2022),
• Uwaga! Zły pies, Muzeum Współczesne Wrocław, (2022),
• UAPLGB / ĄĘŻĆĘŻĄŁ jako część cyklu Suplement, Muzeum Emigracji w Gdańsku (2022),
• Trzymaj język przed zębami, Shefter Gallery, Kraków (2022),
• Dużo dobre/ Дуже добре, Galeria Foksal (2021),
• What’s the Matter, Sotheby Tel Aviv, Izrael (2020),
• Polska gościnność, Muzeum Współczesne we Wrocławiu (2020),
• Co dwie sztuki to nie jedna, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki (2010),
• Wszystko widzę jako sztukę. Wystawa dla dzieci, Arsenał w Białymstoku (2019),
• Artyści z Krakowa. Generacja 1970–1979, MOCAK (2019),
• Too Soon Too Late, Bozar(inne języki), Bruksela, Belgia (2018),
• Dreams&Dramas. Law as literature, neue gesellschaft für bildende kunst (nGbK), Berlin, Niemcy (2017),
• Późna polskość. Formy narodowej tożsamości po 1989 roku, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski (2017),
• KWAS 2, Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia Gdańsk (2017),
• Rewolucja mi się śni, Galeria Manhattan, Łódź (2016),
• Dzień jest za krótki (kilka opowieści autobiograficznych), Muzeum Współczesne we Wrocławiu (2013),
• Po słowie, Galeria Bunkier Sztuki w Krakowie (2011),
• Letni nieletni. Młodzież w sztuce współczesnej, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki (2010),
• Museums Quartier, Wiedeń, Austria (2008).

W 2019 roku Drożyńska podjęła decyzję o rezygnacji z uczestnictwa w wystawie Natura w sztuce w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, co było aktem protestu przeciwko planom likwidacji Bunkra Sztuki przez władze samorządowe oraz ich włączeniu do MOCAK-u. Dodatkowo, sprzeciwiała się mianowaniu Maszy Potockiej na dyrektorkę Bunkra, co uważała za decyzję oparte na polityce, która zagrażała różnorodności i pluralizmowi w instytucjach sztuki.

Prace w kolekcjach

Listowane poniżej instytucje stanowią miejscówki, w których prace Moniki Drożyńskiej znalazły swoje uznanie i wystawiane były w różnych formatach:

• Galeria Bunkier Sztuki (Pomnik, 2009, instalacja dźwiękowa, 0’08),
• MOCAK,
• Kolekcja Daron Sebbag,
• Imago Mundi Kolekcja Luciano Benettona,
• Muzeum Narodowe w Kijowie,
• Lentos Kunstmuseum w Linzu, Austria.

Nagrody

Artystka Monika Drożyńska zdobyła szereg prestiżowych wyróżnień oraz nagród, które potwierdzają jej wyjątkowe osiągnięcia w dziedzinie sztuki i projektowania.

• Grand Prix Prezydenta Wrocławia podczas Triennale Rysunku Wrocław w roku 2019,
• nominacja do Paszportów Polityki w 2013 roku,
• nominacja do tytułu Kulturysty Roku przyznawanego przez Trójkę Radiowy Dom Kultury w 2011 roku,
• nominacja do finału prestiżowego konkursu Young International Fashion Entrepreneur organizowanego przez British Council w 2008 roku,
• wyróżnienie w Międzynarodowych Biennalach Architektury w Krakowie w 2002 roku za udział w konkursie fotograficznym.

Stypendia i rezydencje

Monika Drożyńska odniosła sukces w wielu międzynarodowych programach rezydencyjnych i stypendialnych, które przyczyniły się do jej rozwoju artystycznego. Wśród nich znajduje się:

• Residency Unlimited w Nowym Jorku, USA (2022),
• Sigrids Stue w Aarhus, Danii (2016),
• Visegrad Artist Residency Program (2012),
• stypendium przyznane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2010).

Publikacje

Oto niezwykle interesujące propozycje publikacji autorstwa Moniki Drożyńskiej, które odzwierciedlają jej zaangażowanie w sztukę oraz literaturę. Wśród najważniejszych dzieł znajdują się:

• Polityka liter. Język jako źródło wyzwolenia, Galeria Foksal (2022), artbook,
• Podobno Słońce Wybuchnie, BWA Olsztyn, Biuro wystaw/Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej (2017),
• Modny drobiazg, Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej (2017),
• Plan, K.A.I.R Visegrad Artist Residency Program, Kosice, Słowacja (2012),
• Po słowie, Bunkier Sztuki Kraków (2011).

---

Oceń: Monika Drożyńska

---