Bogusław Bobrański, urodzony 10 maja 1904 roku w Nowym Sączu, a zmarły 28 czerwca 1991 roku we Wrocławiu, był wybitnym polskim profesorem doktor habilitowanym w dziedzinie chemii organicznej oraz farmacji.
W swojej karierze akademickiej pełnił ważną funkcję jako rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu w latach 1957–1962, gdzie prowadził uczelnię przez dwie kadencje, znacząco wpływając na jej rozwój i jakość kształcenia.
Życiorys
Absolwent znanego Wydziału Chemicznego Politechniki Lwowskiej, Bogusław Bobrański uzyskał dyplom inżyniera w 1926 roku. Już rok wcześniej rozpoczął pracę w Katedrze Chemii Organicznej swojej uczelni, gdzie miał zaszczyt pracować pod okiem profesora Edwarda Suchardy. W 1929 roku obronił swoją pracę doktorską, a trzy lata później uzyskał habilitację. Wkrótce po tym objął stanowisko kierownika Zakładu Chemii Organicznej i Farmaceutycznej na Oddziale Farmacji Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie.
W trakcie II wojny światowej Bobrański krótko pełnił funkcję profesora w Państwowym Instytucie Medycznym we Lwowie, gdzie kierował Zakładem Chemii Farmaceutycznej. Po wojnie, w 1946 roku, został zmuszony do opuszczenia Lwowa, a jego drogę zawodową kontynuował we Wrocławiu. Tam pracował na Oddziale Farmaceutycznym przy Wydziale Lekarskim, zarówno w Politechnice, jak i Uniwersytecie.
Wrocław skrywał w sobie nowe możliwości, które Bogusław Bobrański z pełnym zaangażowaniem wykorzystał. Został mianowany kierownikiem Katedry Chemii Organicznej i Farmaceutycznej na tamtejszej Akademii Medycznej. W 1956 roku, dzięki njegovym znaczącym osiągnięciom, uzyskał tytuł profesora zwyczajnego.
Bobrański był pionierem w badaniach nad związkami organicznymi, a jego szczególną uwagę przyciągnęły leki psychotropowe. W 1956 roku, po zsyntetyzowaniu związku barbiturowego o nazwie proksybarbal, miał ogromny wpływ na polskie leczenie, gdyż związek ten został wprowadzony na rynek pod nazwą Ipronal. Na Węgrzech zyskał miano Vasalgin. Bogusław Bobrański nawiązał również współpracę z przemysłem chemicznym i farmaceutycznym, co potwierdzało jego zaangażowanie w praktyczne aspekty chemii.
Autor ponad 150 prac badawczych, Bogusław Bobrański był także autorem podręczników akademickich. Jako promotor kształcił przyszłych doktorów, co zaowocowało tym, że pięciu z jego doktorantów później uzyskało tytuł profesora. Jego działalność naukowa oraz dydaktyczna miała duży wpływ na rozwój chemii w Polsce.
Kariera
Bogusław Bobrański to postać, która przez wiele lat swoich działań w znaczący sposób wpłynęła na rozwój nauk farmaceutycznych w Polsce. Poniżej przedstawiamy chronologię jego kariery, która ukazuje jego osiągnięcia i zaangażowanie.
- W 1950 roku objął stanowisko dziekana Wydziału Farmaceutycznego Akademii Medycznej,
- W 1955 roku zainicjował organizację Zakładu Syntezy Organicznej w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. L. Hirszfelda we Wrocławiu,
- W 1956 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego Akademii Medycznej,
- W latach 1957–1962 pełnił funkcję rektora tej samej uczelni przez dwie kadencje,
- W 1960 roku został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk (PAN),
- W 1970 roku uzyskał status członka rzeczywistego PAN.
Jego wkład w rozwój farmacji oraz działalność akademicka pozostają niezatarte w pamięci współczesnych naukowców.
Członkostwo
W latach do 1968 Bogusław Bobrański pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Nauk Farmaceutycznych PAN. Jego aktywność w świecie nauki nie ograniczała się jedynie do tej roli. Do 1969 roku był także wiceprzewodniczącym Komitetu Terapii Doświadczalnej PAN.
Jako członek Rady Naukowej Instytutu i Terapii Doświadczalnej PAN we Wrocławiu, miał wpływ na rozwój badań w tych dziedzinach. Wielokrotnie zasiadał w Radzie Naukowej przy Ministrze Zdrowia, a także w Radzie Naukowej Instytutu Leków oraz w Komisji Leków.
Jego działalność naukowa obejmowała również przynależność do wielu towarzystw naukowych, w tym:
- wrocławskiego Towarzystwa Naukowego,
- Polskiego Towarzystwa Chemicznego,
- Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego,
- honorowego członka Società Italiana di Scienze Farmaceutiche.
Pomimo istniejącej żelaznej kurtyny, Bogusław Bobrański regularnie uczestniczył w zjazdach naukowych w krajach takich jak USA, Szwajcaria, Dania, Austria i Holandia. Oprócz tego był zapraszany do wygłoszenia wykładów w takich miastach jak Marsylia, Montpellier, Tuluza, Lyon, Paryż, Bordeaux oraz na uniwersytetach w Szwecji i Włoszech.
Wybrane publikacje
Oto kilka kluczowych publikacji, których autorem jest Bogusław Bobrański, ukazujące jego wkład w dziedzinę chemii:
- Analiza ilościowa związków organicznych (PWN, 1956),
- Chemia organiczna (Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992) ISBN 83-01-10480-5.
Ordery i wyróżnienia
W życiu Bogusława Bobrańskiego wiele znaczących momentów związanych jest z jego osiągnięciami oraz otrzymanymi odznaczeniami. Wśród nich można wyróżnić:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1954),
- tytuł doktora honoris causa Akademii Medycznej we Wrocławiu.
Przypisy
- a b BOBRAŃSKI, Bogusław [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 01.02.2023 r.]
- Akty Prawne. uchwaly.um.wroc.pl. [dostęp 01.05.2019 r.]
- aptek09_2003.qxd. [dostęp 30.01.2012 r.]
- M.P. z 1954 r. nr 103, poz. 1311
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Basta (historyk) | Żegota Pauli | Ludwik Sitowski | Czesław Jura | Bogusław Kołcz | Małgorzata Lebda | Krzysztof Pałac | Kazimierz Adam Miczyński | Janina Janiszewska | Włodzimierz Dłubacz | Jolanta Klimek-Grądzka | Stanisław Stopa | Janusz Rachoń | Kazimierz Dobrowolski (socjolog) | Stanisław Kohmann | Józef Dulak | Jan Flis | Wojciech Gizicki | Stanisław Olszewski (geolog) | Artur EisenbachOceń: Bogusław Bobrański