Osiedle kolejowe „Stara Kolonia” w Nowym Sączu


Osiedle kolejowe "Stara Kolonia" w Nowym Sączu to wyjątkowy zespół, który ma duże znaczenie dla historii regionu. To osiedle pracowników kolejowych znajduje się w Nowym Sączu, w obrębie ulic Kolejowej, Podhalańskiej, Zygmuntowskiej oraz Alei Stefana Batorego.

Jego lokalizacja w pobliżu nowosądeckiego dworca kolejowego czyni to miejsce jeszcze bardziej interesującym i dostępnym dla mieszkańców oraz turystów. Osiedle to jest jednym z największych i najlepiej zachowanych kompleksów tego rodzaju w Polsce, co podkreśla jego znaczenie i wartość architektoniczną.

Zapraszamy do odkrywania historii i uroku tego miejsca, które wciąż pozostaje nocą jako niezwykle przyjemna część Nowego Sącza.

Historia

Historia osiedla kolejowego „Stara Kolonia” rozpoczyna się w 1876 roku, kiedy to uruchomiono linię kolejową łączącą Tarnów z Leluchowem, przebiegającą przez Nowy Sącz. Wraz z realizacją tej inwestycji, utworzono zakłady naprawcze taboru kolejowego, które zatrudniały znaczną liczbę pracowników, co z kolei wymagało stworzenia odpowiednich warunków mieszkaniowych dla nich.

Plany urbanistyczne oraz architektoniczne osiedla zostały sporządzone w 1891 roku w Wiedniu. Prace budowlane rozpoczęły się wkrótce po ich zatwierdzeniu. Już w 1892 roku oddano do użytku pierwsze 37 domów, które stały się miejscem zamieszkania dla pracowników kolei. Budowę osiedla zakończono w 1917 roku, co przyczyniło się do dalszego rozwoju tej części Nowego Sącza.

Architektura

Osiedle kolejowe znane jako Stara Kolonia zajmuje znaczący teren o powierzchni około 10 hektarów, na którym zrealizowano szereg wyjątkowych inwestycji budowlanych. Wśród nich dominują głównie dwurodzinne domy z ogrodami, które tworzą przyjazne otoczenie dla mieszkańców. Równocześnie zbudowano również szereg domów cztero- oraz wielorodzinnych, co znacząco podnosi walory osiedla i odpowiada na potrzeby różnorodnych rodzin.

W obrębie tej przestrzeni znajdują się również obiekty użyteczności publicznej, które są nieodłącznym elementem społeczności lokalnej. Wśród najważniejszych z nich można wymienić kościół św. Elżbiety, który został zaprojektowany przez uznanego architekta Teodora Talowskiego. Ponadto, na Starej Kolonii powstał Dom Robotniczy, którego projektantem był Jan Stobiecki ze Lwowa. Warto również wspomnieć o łaźni zlokalizowanej przy ul. Kolejowej oraz przychodni lekarskiej, które stanowią ważne elementy infrastruktury zdrowotnej.

Osiedle wybudowało także dwie szkoły podstawowe, które w późniejszych latach zostały połączone. Były to obiekty imienia Stanisława Konarskiego oraz imienia Władysława Jagiełły. Szkoła im. Jagiełły została zbudowana w latach 1896-1897, a w późniejszych latach miała różnego rodzaju wykorzystanie. W latach 1914-1920 była wykorzystywana przez wojsko, natomiast w czasie II wojny światowej, od 1939 do 1945 roku, pełniła rolę pod kontrolą niemieckich władz okupacyjnych, a po wojnie, aż do 1946 roku, stanowiła siedzibę urzędów repatriacyjnych. Przebudowy i modernizacje tego obiektu miały miejsce w latach 1914, 1920, a także w okresach 1959-1960, 1976 oraz 1987, co wskazuje na ciągły rozwój i adaptację budynku do zmieniających się potrzeb społeczności.

Przypisy

  1. Osiedle robotnicze, tzw. stara kolonia kolejowa [online], otwartezabytki.pl [dostęp 18.07.2020 r.]
  2. a b Nowy Sącz : Oficjalna strona miasta - Stara Kolonia [online], www.nowysacz.pl [dostęp 18.07.2020 r.]
  3. a b c d Oddizał PTTK "Beskid" w Nowym Sączu, Komisja Opieki nad Zabytkami, tablica informacyjna in situ

Oceń: Osiedle kolejowe „Stara Kolonia” w Nowym Sączu

Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:18