Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Sączu

---

Historia

Budowa

Do roku 1937 kościół funkcjonował pod wezwaniem św. Elżbiety. Jego powstanie ściśle wiązało się z intensywnym rozwojem kolei na terenie zaboru austriackiego. Z myślą o pracownikach kolei oraz ich rodzinach wybudowano osiedle nazwane Kolonią Kolejową, które mogło pomieścić około czterech tysięcy mieszkańców. W 1897 roku, władze austriackiego Ministerstwa Kolei oraz Dyrekcji Kolei Państwowych w Krakowie podjęły decyzję o budowie kaplicy na wspomnianym osiedlu. Prace zainaugurowano z okazji 50-lecia panowania cesarza Franciszka Józefa I, a kaplica, zaprojektowana w stylu romańsko-gotyckim, została poświęcona Elżbiecie z Turyngii, patronce żony cesarza Sisi. Autorstwo projektu przypisuje się Teodorowi Talowskiemu, a zakończenie budowy miało miejsce w 1898 roku. Już rok później, w 1899 roku, kaplica zyskała swój status liturgiczny, kiedy ksiądz infułat Alojzy Góralik odprawił w niej pierwszą Mszę Świętą.

Pierwotnie nad głównym wejściem do świątyni znajdowała się korona cesarska oraz herb Franciszka Józefa I, obok dat jego panowania (1848–1898). W okresie międzywojennym wystrój ten zmieniono, zastępując koronę cesarską tiarą papieską, herb cesarza godłem Jezuitów, a daty panowania przekształcono w daty budowy kościoła oraz powstania parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa.

Jezuici

Rok 1903 okazał się istotny dla historii kościoła św. Elżbiety, gdyż wówczas Jezuici z Nowego Sącza zobowiązali się do prowadzenia nabożeństw i sprawowania opieki duszpasterskiej nad mieszkańcami Kolonii. Umowa między władzami Kolei Państwowych a Zakonem Jezuitów, podjęta 18 grudnia 1903 roku, zainicjowała ten ważny etap w historii wspólnoty.

Wprowadzenie Jezuitów do kaplicy wiązało się z wprowadzeniem szeregu nowych praktyk religijnych, w tym:

• nabożeństw majowych,
• nabożeństw różańcowych w październiku,
• nowenn do św. Józefa.

Równocześnie przy kaplicy zorganizowano Sodalicję Mariańską, obejmującą:

• dzieci,
• młodzież,
• osoby starsze,
• Bractwo Serca Pana Jezusa,
• Żywy Różaniec,
• Apostolstwo Modlitwy.

Zaangażowanie Jezuitów oraz działalność różnorodnych organizacji religijnych znacząco przyczyniły się do ożywienia życia duchowego lokalsów oraz wzmocnienia ich przynależności do wspólnoty Kościoła.

Wygląd kościoła

W ostatnich latach wnętrze kaplicy przeszło istotne metamorfozy, które zostały zrealizowane dzięki zaangażowaniu Ojcow Jezuitów. Wprowadzono boczne ołtarze, które prezentują: niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, Świętego Stanisława Kostki oraz Najświętszego Serca Pana Jezusa. Uzupełnieniem tych zmian stały się nowe konfesjonały, Stacje Drogi Krzyżowej oraz organy, które wzbogaciły liturgię.

W 1914 roku na placu kościelnym zagościła figura Serca Pana Jezusa, upamiętniająca ocalenie miasta w trudnych czasach wojennych. Istotnym elementem wyposażenia stały się także nowe rzeźbione drzwi dębowe, które zdobią główne wejście. Ich projektantem był architekt Leon Popławski, zaś wykonanie powierzono pracownikom zakładów kolejowych.

Stan kaplicy św. Elżbiety pozostał bez większych zmian do 1925 roku, kiedy rozpoczęto jej rozbudowę. Prace budowlane sprowadziły się do przebudowy prezbiterium oraz powiększenia murów świątyni. Zakończenie tych działań miało miejsce sześć lat później. W 1937 roku do wieży kościelnej powróciły dzwony, które wcześniej zostały zrabowane przez Niemców podczas II wojny światowej.

Kościół św. Elżbiety zyskał nową tożsamość, stając się siedzibą nowo utworzonej parafii pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. W ołtarzu głównym ukazano obraz Serca Pana Jezusa, namalowany przez artystę Rudkowskiego z Krakowa. Obecnie dzieło to znajduje się w kaplicy przy ulicy 1-go Maja na terenie parafii.

W latach 60-tych XX wieku wnętrze prezbiterium uległo modyfikacjom, zgodnym z reformą liturgiczną po Soborze Powszechnym. Wprowadzono nowy ołtarz główny w zmienionej formie. Kolejne zmiany, w tym nowy fresk autorstwa A. Dzięgielewskiego, powstały dzięki staraniom ks. proboszcza Stanisława Majchera w 1979 roku. Freski te przedstawiają świętych Zakonu Jezuitów i Kościoła, a także powstały nowe stacje Męki Pańskiej oraz tabernakulum.

Renowacje odbywały się także pod okiem ks. proboszcza Kazimierza Ptaszkowskiego SI. W ramach tych prac odnowiono zabytkowe witraże gotyckie oraz zadbano o odmalowanie wnętrza. Dodatkowo, istniejące ogrodzenie wokół świątyni zostało starannie wyremontowane, co pozwoliło na poprawę estetyki całego placu.

Współczesny wygląd kościoła św. Elżbiety jest zgodny z wytycznymi Soboru Powszechnego, co podkreśla jego dostosowanie do potrzeb współczesnych wiernych.

Ostatnio zakończono znaczące zmiany związane z rozbudową Centrum Duszpasterskiego, które usytuowane jest na terenie placu kościelnego. Nowe przestronne pomieszczenia zostały zaprojektowane z myślą o zaspokojeniu potrzeb licznych grup funkcjonujących w parafii.

---

Oceń: Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Sączu

---