Nowy Sącz to ważny węzeł komunikacyjny w regionie małopolskim, a jego główna stacja kolejowa odgrywa kluczową rolę w systemie transportowym. Stacja ta, zlokalizowana w sercu Nowego Sącza, jest nie tylko punktem przesiadkowym, lecz również miejscem, które łączy różne kierunki podróży.
Według klasyfikacji Polskich Kolei Państwowych (PKP), stacja ta posiada kategorię dworca regionalnego, co świadczy o jej znaczeniu w regionalnej sieci transportowej. Funkcjonuje jako istotny punkt dla lokalnych połączeń kolejowych, w związku z czym jest regularnie odwiedzana przez podróżnych zarówno z miasta, jak i z okolicznych miejscowości.
Ruch pasażerski
Ruch pasażerski na stacji kolejowej w Nowym Sączu jest istotnym elementem transportu kolejowego w regionie. W ciągu ostatnich lat można zaobserwować znaczące zmiany w liczbie pasażerów korzystających z tej stacji.
| Rok | Średnia wymiana pasażerska na dobę |
|---|---|
| 2017 | 700-999 |
| 2022 | 1 400 |
W danych przedstawionych w tabeli można zauważyć wzrost średniej wymiany pasażerskiej na dobę w poszczególnych latach, co sugeruje rosnącą popularność podróżowania koleją w tej okolicy.
Historia
Stacja kolejowa w Nowym Sączu charakteryzuje się dwiema torami zasadniczymi oraz siedmioma dodatkowymi, co czyni ją istotnym punktem na kolejowej mapie regionu. Oprócz infrastruktury torowej, istnieją tutaj cztery nastawnie – jedna dysponująca i dwie wykonawcze, które zapewniają sprawne zarządzanie ruchem kolejowym.
Podczas II wojny światowej obiekt był wykorzystywany przez armię niemiecką, co wpłynęło na jego historię. W szczególności, 15 stycznia 1945 roku, w chwili kształtowania się nowego porządku, stacja padła ofiarą ataku. Grupa złożona z 14 samolotów IŁ-2 z 525. Pułku lotnictwa szturmowego o godzinie 12:50 zaatakowała stację oraz znajdujące się na peronach składy. Na szczęście atak ten spowodował jedynie niewielkie straty, mimo że był to moment znaczących przemian.
W następnych latach, stacja przeszła okres zmian. W latach 80. XX wieku wnętrze dworca straciło swój pierwotny charakter, a różne prace remontowe przekształciły jego wygląd. W grudniu 2009 roku, na początku alei Batorego, na terenie przyległym do stacji, odsłonięto pomnik „Sądecki kolejarz”. Jego autorem jest miejscowy rzeźbiarz Adam Janczyk. Pomnik, przedstawiający kolejarza idącego do pracy z charakterystycznym kufrze, został w całości sfinansowany przez miasto, co podkreśla lokalne wsparcie dla historii kolejnictwa.
W wrześniu 2013 roku rozpoczęły się prace remontowe budynku dworca, które obejmowały wymianę pokrycia dachowego oraz modernizację elewacji. W ramach tych działań zamontowano nowe okna i drzwi, a także zmodernizowano część podłóg. Co ważne, obiekt został przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, co zwiększa jego dostępność dla wszystkich pasażerów.
W końcu, 18 grudnia 2014 roku, odbyło się oficjalne otwarcie odnowionego dworca, który po wielu latach zmian zyskał nowy, świeży wygląd, pozostając jednocześnie ważnym punktem dla podróżnych i mieszkańców Nowego Sącza.
Budynek dworca
Obecny obiekt stacji kolejowej w Nowym Sączu powstał w 1909 roku, kiedy to stary dworzec, który okazał się zbyt ciasny w porównaniu z rosnącymi potrzebami komunikacyjnymi, został zastąpiony nową konstrukcją. W latach 1977–1983 budynek przeszedł gruntowną modernizację oraz przebudowę. Wówczas wyburzono istniejące ściany i wnętrza, a przestrzeń wewnętrzną poddano nowemu podziałowi, wprowadzając antresolę na piętrze, gdzie umiejscowiono poczekalnię dla podróżnych.
Nowosądecki dworzec został zaprojektowany w stylu secesyjnym, nawiązującym do trendów związanych z „szkołą wiedeńską”. Budynek przyjął formę wydłużonego prostokąta, składając się z pięciu części z bocznymi ryzalitami oraz wyraźnie podkreślonym, wysokim ryzalitem środkowym. Całość podzielona jest na trzy piętrowe pawilony, z których centralny, pełniący funkcję głównego wejścia, zwieńczony jest charakterystycznym łamanym dachem.
Elewacja frontowa dworca wyróżnia się bogatą sztukaterią, co stanowi ważny element estetyczny budowli. Od strony peronów przetrwało pulpitowe zadaszenie, które wspiera się na ozdobnych żeliwnych słupach. Tego typu architektura, z secesyjnymi detalami, jest typowa dla terenów byłej Galicji, gdzie budowle projektowano w oparciu o zunifikowane wytyczne austriackich władz kolejowych.
Pozostałe obiekty w kategorii "Stacje i przystanki":
Nowy Sącz Biegonice | Nowy Sącz Jamnica | Nowy Sącz Gorzków | Nowy Sącz DąbrówkaOceń: Nowy Sącz (stacja kolejowa)