Adam Benisz


Adam Karol Benisz, urodzony 10 listopada 1888 roku w Nowym Sączu, to postać, która miała znaczący wpływ na historię regionu, w którym żył. Przez całe swoje życie był zaangażowany w wiele inicjatyw narodowych, szczególnie na Śląsku.

Zmarł 24 stycznia 1991 roku, również w Nowym Sączu, kończąc tym samym swoją długą i pełną osiągnięć drogę życiową.

Był nie tylko doktor praw, ale także pułkownikiem i osobą, która przyczyniła się do rozwoju lokalnych społeczności poprzez swoje działania.

Życiorys

Adam Benisz urodził się w 1909 roku i zdobył wykształcenie w C.K. gimnazjum w Nowym Sączu, gdzie ukończył naukę. Następnie zdecydował się na dalsze kształcenie i wkrótce ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego zaangażowanie w działalność społeczną i patriotyczną zaczęło się w 1912 roku, kiedy to wspólnie z przyjacielem Tadeuszem Górskim, znanym również jako „Szary”, założyli w Nowym Sączu X Polską Drużynę Strzelecką.

W 1914 roku Benisz wziął udział w walkach jako żołnierz w Legionach Polskich, co było ważnym krokiem w jego karierze. Był aktywnym uczestnikiem Głównego Komitetu Wykonawczego dla Spraw Śląska podczas pierwszego i trzeciego powstania śląskiego, sprawując m.in. dowództwo w okręgu w Kędzierzynie. Ponadto był również działaczem plebiscytowym.

8 stycznia 1924 roku Benisz uzyskał stopień kapitana ze starszeństwem na 1 czerwca 1919 roku, zajmując 118. lokatę w korpusie oficerów sądowych, który później przekształcono w korpus oficerów audytorów od 1 stycznia 1937 roku. W 1920 uczestniczył w zakładaniu Narodowej Partii Robotniczej (NPR), a w 1932 roku zorganizował Związek Młodzieży Robotniczej im. Stefana Żeromskiego w Katowicach.

Adam Benisz pełnił również funkcję radcy w Wyższym Urzędzie Górniczym w Katowicach. W 1933 roku został przewodniczącym Sądu Brackiego Rozjemczego, co podkreślało jego znaczącą rolę w lokalnych strukturach prawnych. Po wybuchu II wojny światowej, 17 września 1939 roku, został wzięty do niewoli radzieckiej w Zbarażu, co skutkowało jego dwuletnim pobytem w łagrze.

W 1941 roku Adam Benisz dołączył do armii gen. Andersa w ZSRR, a po zakończeniu wojny przebywał w Wielkiej Brytanii aż do 1947 roku. Po powrocie do kraju, zaangażował się w działalność Komisji Prawa Górniczego w Katowicach, co świadczy o jego dalszym wkładzie w rozwój polskiego prawa górniczego.

Zmarł 24 stycznia 1991 roku, a jego pamięć pozostaje wśród społeczności, która go znała. Został pochowany w grobowcu rodzinnym umiejscowionym na cmentarzu komunalnym przy ul. Śniadeckich 19 w Nowym Sączu, co jest świadectwem jego trwałej obecności w tej lokalnej społeczności.

Publikacje

Adam Benisz jest autorem kilku ważnych publikacji, które dotyczą walk i wydarzeń historycznych na Górnym Śląsku.

  • Z trzeciego powstania na Górnym Śląsku. Walka o Kędzierzyn (Katowice 1926),
  • Górny Śląsk w walce o polskość (Katowice 1930),
  • Walki o Kędzierzyn i Górę Św. Anny (Katowice 1961).

Ordery i odznaczenia

W życiu Adama Benisza kluczowe znaczenie miały odznaczenia, które przyznano mu za zasługi. Oto lista jego wyróżnień:

  • Krzyż Niepodległości, przyznany 17 września 1932 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 9 listopada 1932 roku.

Przypisy

  1. Wybitni absolwenci. dlugosz.edu.pl. [dostęp 07.05.2020 r.]
  2. M.P. z 1933 r. nr 155, poz. 195 - Obwieszczenie Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 28.06.1933 r.
  3. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 295 „za zasługi na polu pracy narodowej”.
  4. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  5. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 199.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1097.

Oceń: Adam Benisz

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:23